هوای شناسی آینده بورس

آهنگ رشد شاخص در جریان معاملات روز گذشته هر چند با شدت کمتری دنبال شد اما رشد دسته‌جمعی سهام اغلب صنایع فعال بورسی منجر به ثبت رکوردی دیگر برای نماگر بازار و ورود به کانال 74 هزار واحدی شد. جریان رشد شاخص بورس برای هفتمین روز متوالی با افزایش 558 واحدی دماسنج بازار در روز گذشته دنبال شد که در نهایت با توقف در محدوده 74 هزار و 109 واحدی، شاخص بعد از دو ماه (از 25 مرداد‌ماه) مجددا به محدوده 74هزار واحدی بازگشت. به این ترتیب میزان بازدهی بورس در یک هفته اخیر به 2/3 درصد رسیده و میزان زیان از ابتدای سال به 1/6 درصد رسیده است. این در حالی است که کارشناسان معتقدند باید شرایط بازار از منظر پایداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

در واقع از دو روز گذشته افزایش قیمت اکثر سهام بورسی و تشکیل صف تقاضا برای خرید سهام در برخی نمادها به‌گونه‌ای بوده که طی معاملات روزهای اخیر نماگر بازار سرمایه توانسته به مدد رشد قیمتی سهام صنایع پتروشیمی، معدنی، تجهیزات و بانکی با رشد همراه شود. در این بین رشد 5/2 درصدی شاخص طی دو روز اخیر در غیاب پالایشگاهی‌ها رخ داده و شاید اگر این نمادها نیز فعال بودند، شاخص می‌توانست روندهای متفاوتی را تجربه کند. از سوی دیگر وضعیت بودجه نیز در روند آتی بازار سرمایه موثر خواهد بود.
تا 3 ماه آینده مباحث مربوط به بودجه و برخی مندرجات آن از قبیل تعیین نرخ بهره مالکانه معادن و تصمیمات در حوزه خوراک پتروشیمی‌ها مهم‌ترین عواملی خواهند بود که به تغییر جهت بازار منجر می‌شوند، به‌طوری‌که چنانچه این موارد هم‌جهت با بازار باشند مانع از افت بورس خواهند شد، اما اگر بر خلاف مسیر بازار باشند ممکن است به بازگشت رکود به بازار منتهی شوند. افزون بر این شرایط، قیمت‌های جهانی نیز بر روند بازار موثر است؛ قیمت اکثر کالاها متاثر از قیمت‌های جهانی است و چون این روزها قیمت‌های جهانی با کاهش مواجه شده و پیش‌بینی رشدی نیز برای آن وجود ندارد، بالطبع قیمت‌های داخلی نیز با کاهش روبه‌رو خواهند شد. روند نزولی حاکم بر قیمت فلزات پایه، فولاد، محصولات پتروشیمی، بهای جهانی نفت و فرآورده‌های نفتی نمونه‌هایی از این قبیل محصولات هستند.
افزون بر این رکود دامنه‌دار در منطقه یورو و چین که طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته تا سال 2015 نیز ادامه‌دار خواهد  بود، مزید برعلت شده و به این ترتیب از این منظر نیز چشم‌انداز چندان امیدوارکننده‌ای وجود ندارد. همچنین از آنجا که منطق قیمت‌گذاری در ایران برای اکثر کالاها با توجه به قیمت‌های جهانی است، انتظار می‌رود افت قیمت‌های داخلی نیز از افت‌های جهانی تاثیر پذیرد. به این ترتیب در شرایط کنونی ریسک‌های موجود در بازار سرمایه از این ناحیه بسیار بالا است، از سویی در بازارهای موازی داخلی نیز بازار جذابی به غیر از پول برای سرمایه‌گذاری وجود ندارد و این به این معنا است که رقابت اصلی بین بازار پول و سهام یا همان بانک و بورس است. از طرفی با توجه به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد درخصوص تعیین نرخ سود بر مبنای نرخ تورم و بالطبع پیش‌بینی‌های موجود از کاهش نرخ تورم می‌توان انتظار داشت بازار سهام به کانون توجه معامله‌گران تبدیل شود، این مساله که با محرک‌های سیاسی از قبیل نشست هسته‌ای ایران و غرب توام شده است می‌تواند انگیزه و محرک مناسبی برای جهش بازار قلمداد شود.
حمایت‌های دولت، تصمیمات در حوزه خروج از رکود، بسته‌های پیشنهادی سازمان بورس برای تحرک این بازار و مواردی از این قبیل همگی از عوامل موثر بر تقویت روند مثبت کنونی بازار سرمایه محسوب می‌شوند.
در این راستا رئیس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عوامل متعددی از قبیل بهبود شرایط سیاسی و امید به مثبت شدن روند مذاکرات، اصلاح قیمت قابل ملاحظه شرکت ها، کاهش قیمت بر درآمد (P/E) بازارسرمایه و انتشار به موقع گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌ها را منجر به وجود تنها یک شوک حتی اندک برای رشد بورس دانست و گفت: طبیعتا با وجود چنین عواملی تمام شرایط برای رشد بازار فراهم بوده و تنها عامل بازدارنده می‌توانست وجود جذابیت در بازارهای رقیب باشد که اخبار اخیر مبنی بر کاهش نرخ سود بانکی و همچنین کاهش نرخ سپرده قانونی برای افزایش قدرت وام‌دهی بانک‌ها باعث ایجاد شوک به بازار و بالطبع تشکیل روند صعودی در بورس شد.
علی اسلامی‌بیدگلی در ادامه تصریح کرد: به نظر می‌رسد چنانچه در روزهای آتی، بازار دچار رشدهای هیجانی نشود، روند صعودی مدت‌داری در بورس حاکم خواهد بود. به عقیده این فعال بازار سرمایه تصمیمات هیجانی سرمایه‌گذاران منجر به رشد‌های هیجانی با بازه زمانی 5 تا 6 روزه و با میانگین بازدهی حداقل یک درصد در روز خواهد بود که این‌گونه رشدهای هیجانی منجر به افزایش حجم عرضه توسط سرمایه‌گذاران نمادین که مدتی است برای تامین منابع مالی اقدام به اخذ تسهیلات کوتاه‌مدت از سیستم بانکی کرده‌اند، می‌شود که در نهایت توقف روند صعودی بازار را در پی خواهد داشت. وی در ادامه تصریح کرد: افق سرمایه‌گذاری میان مدت، بازده خوبی برای سهامداران رقم خواهد زد؛ چون شرایط روبه بهبود است و سرمایه‌گذارانی که مدت‌ها، رکود بازار را تحمل کرده و از فروش سهام خودداری کرده‌اند، می‌توانند این بار هم با در نظر گرفتن افق سرمایه‌گذاری میان مدت خود را از ریسک نوسان‌های بازار دور کرده و بازدهی منطقی داشته باشند.
اسلامی بیدگلی در ادامه خاطر‌نشان کرد: شاید بهتر باشد در چنین شرایطی برخی افراد با تجربه و فعال در بازار سرمایه به توصیه به سهامداران بپردازند و آنها را به اجتناب از رفتارهای هیجانی ترغیب کنند که با اتخاذ استراتژی مناسب اقدام به سرمایه‌گذاری با دید میان‌مدت و بلندمدت کنند و روند طبیعی بازار را مختل نکنند. در این راستا مهرداد خالقی از تحلیلگران تکنیکال بازار سرمایه معتقد است: پس از 9 ماه ریزش سنگین، بالاخره شاخص کل در روزهای گذشته پالس‌های مثبت تکنیکی را صادر کرد؛ از طرف دیگر بررسی جریان نقدینگی موجود در بازار حاکی از این است که پس از تزریق آرام نقدینگی به بازار سرمایه، از روزهای ابتدایی هفته جاری با سرعت بیشتری پول‌های خارج شده در حال برگشت به بازار هستند؛ به طوری که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه ارزش و حجم معاملات رشد چشمگیری را نسبت به روزهای قبل تجربه کرد.
وی در ادامه به بررسی وضعیت بازار از منظر تکنیکال پرداخت و گفت: از دید نموداری و به لحاظ تکنیکی اولین سیگنال مثبتی که می‌توان از شاخص گرفت، این است که کف جدید این بار بالاتر از کف قبلی تشکیل شده است و به لحاظ تکنیکی عملا زمانی که سقف قبلی که حوالی 75 هزار و 28 واحد بوده شکسته شود، تعریف روند نزولی با خلل مواجه خواهد شد و می‌توانیم با جرات بگوییم روند نزولی شاخص کل به پایان رسیده است. خالقی افزود: در پایان معاملات روز گذشته شاخص کل در ارتفاع 74 هزار و 109واحدی ایستاد و اکنون با مهم‌ترین‌ سطح مقاومتی خود تنها 919 واحد فاصله دارد؛ در صورتی که سطح مذکور (75028) واحد شکسته شود انتظار می‌رود شاهد کاهش فشار عرضه‌ها و سنگین‌تر شدن کف تقاضا باشیم. وی ادامه داد: از نمای دیگر اگر به آرایش بازار نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که کندل‌های این هفته باعث شکسته شدن ترند نزولی و عبور شاخص کل از میانگین متحرک 50روزه شده است. برخی از چارتیست‌ها حتی اعتقاد به تشکیل الگو سر و شانه کف مورب دارند و می‌گویند خط شکسته شده همان خط گردن الگوی شناسایی شده است.